FAQ – İşyeri Konseyi

İşyeri konseyi (Betriebsrat), tüm çalışanlar tarafından seçilen çalışanlardan oluşur. İşyeri konseyi üyeleri tüm çalışanların çıkarlarını işverene karşı temsil ederler. Kanuna göre, 5'ten fazla çalışanı olan tüm firmalarda işyeri konseyi kurulabilir. Kurulum için çalışanlar bir işyeri konseyi önermeli ve diğer çalışanları oy vermeleri veya aday olmaları için motive etmelidir.

Kamu sektöründe, seçilmiş çalışanların oluşturduğu konsey, personel konseyi (Personalrat) olarak adlandırılır. Çalışan sayısı 5 veya daha fazla olan tüm birimlerde bir personel konseyi seçilir. Ne kadar çok çalışan varsa, personel konseyinde o kadar çok kişi vardır. Personel konseyi için geçerli olan kurallar, işyeri konseyi için belirlenen kurallara benziyor. Personel konseyi, kamu sektöründeki çalışanların çıkarlarını temsil eder. Personel konseylerinin hakları Personel Temsil Kanunu (Personalvertretungsgesetz) ve Federal Personel Temsil Kanunu'nda (Bundespersonalvertretungsgesetz) düzenlenmiştir. 

İşyeri/personel konseyi olan bir işletmede çalışanlar daha fazla hakka sahiptir ve karar alma sürecine daha iyi katılabilirler.

İşyeri konseyinin görev, hak ve yükümlülükleri İşyeri Anayasası Kanunu'nda (Betriebsverfassungsgesetz) düzenlenmektedir. Örneğin, işyeri konseyi ve işveren güven ruhu içinde birlikte çalışmalıdır. İşverene ait bazı belgeler işyeri konseyine sunulmalı ve bilgi alışverişinde bulunulmalıdır. Örneğin, bir çalışanı işten çıkarmadan önce, işveren işyeri konseyine danışmalıdır. İşveren, işyeri konseyini işten çıkarılacak kişi ve işten çıkarma nedenleri hakkında bilgilendirmelidir.

Bazı konularda işyeri konseyinin ortak karar alma hakkı vardır. Bu, işverenin işyeri konseyine danışmadan karar alamayacağı anlamına gelmektedir. Örneğin, günlük çalışma saatlerinin ne zaman başlayıp ne zaman bittiği sorusu için geçerlidir.

İşyeri konseyi şunlara da dikkat eder:       

• Tüm çalışanların doğru maaş kategorisine yerleştirilip yerleştirilmediklerine
   
• Molalara ve çalışma saatlerine uyulup uyulmadığına
   
• İş güvenliği kurallarına uyulup uyulmadığına (örneğin, çalışanların işte kask veya güvenlik ayakkabısı giyip giymediklerine)

İşyeri konseyi, çalışanlar için danışma saatleri düzenler ve işyeri toplantıları organize eder. Ayrıca işyeri sözleşmelerini de müzakere edebilir. Bundan başka, yabancı çalışanların firmaya entegre olmalarına yardımcı olmak da işyeri konseyinin görevleri arasında yer almaktadır. İşyeri konseyi gizli bilgileri ifşa edemez.

İşyeri sözleşmesi, işyeri konseyi ve işveren arasında yapılan bir anlaşmadır. İşyeri konseyi olmadan işyeri sözleşmesi yapılamaz. İşyeri sözleşmelerinin müzakere edilmesi, işyeri konseyinin ana görevlerinden biridir. İşyeri sözleşmeleri işveren ve çalışanlar için kanun ve toplu sözleşmeler kadar bağlayıcıdır.

Bununla birlikte, iş sözleşmesi toplu sözleşmeleri, kanunları, yönetmelikleri ve AB hukukunu ihlal etmemelidir. Örneğin, bir işyeri sözleşmesi çalışma süresi modellerini, iş güvenliği veya işyerinde internet, e-posta ve sosyal medya kullanımı gibi konuları içerebilir. Kamu sektöründe, söz konusu birimle personel konseyi arasındaki anlaşmalar "hizmet anlaşmaları" olarak adlandırılır.

Çalışanlar ve başkaları (emekliler, üniversite öğrencileri, iş arayanlar vb.) sendikalara üye olabilir. Sendikalar sadece bir firmadan değil, bir sektörün tamamından ya da birkaç sektörden sorumludur. İşçi sendikaları toplu pazarlığa katılan taraflar olarak bireysel işverenler veya bir sektörün işveren sendikasıyla toplu sözleşmeler müzakere ederler.

İşçi sendikaları sık sık bir işyeri konseyinin kurulmasını aktif olarak desteklerler.
Sendikalar, seçilmiş işyeri konseyi üyeleri için çalışmalarına ilişkin tüm önemli konularda seminerler düzenlerler. Ayrıca, işyeri konseylerine bilgi ve danışmanlık hizmetleri sağlayarak destek olurlar. Birçok işyeri/personel konseyi üyesi aynı zamanda sendika üyesidir, fakat bu zorunlu değildir.

Çalıştığın firmada 5'ten fazla çalışan varsa, bir işyeri konseyi kurabilirsin. Dikkat edilmesi gereken birkaç husus vardır. Sendikan sana bu konuda yardımcı olabilir. Çalıştığın kamu sektörü biriminde 5'ten fazla çalışan varsa, bir personel konseyi kurabilirsin. Personel temsil kanunları eyaletler tarafından çıkarılır. Bu nedenle Almanya'nın her eyaletin kendi personel temsil kanunu vardır.

Bir personel konseyi kurmadan önce ilgili sendikadan bilgi ve destek alman iyi olur. Bir işyeri konseyi veya personel konseyi kurulduğunda, belirli bir süre için işten çıkarılmaya karşı özel bir koruma söz konusudur. Bu, işyeri konseyinin kurulması sırasında işten çıkarılmanın daha zor olduğu anlamına gelir. İşten çıkarılmaya karşı özel koruma, işyeri konseyinin veya personel konseyinin seçilmiş üyeleri için de geçerlidir.