Danışma merkezleri sana ücretsiz ve dilersen anonim olarak danışmanlık hizmeti verirler. Birçok konuda soru sorabilirsin, örneğin iş sözleşmen, maaş bordrosu, çalışma koşulların veya ücretin hakkında. Sendikalar da iş hukuku konusunda danışmanlık hizmeti sunmaktadır. Bir sendikaya üyeysen, sendika sana hukuksal destek verir ve bir mahkeme davan olursa seni temsil eder.
İş hukuku alanında uzman bir avukata da danışabilirsin. Avukata ihtiyacın varsa, avukatın belli bir ücret alacağını unutma. Avukatlık ücretleri kanunla düzenlenmiştir. Parası az (düşük gelirli) olanlar cüzi bir ücret karşılığında bir avukattan bilgi alabilir. Bu, danışmanlık yardım belgesiyle yapılır.
Danışmanlık yardım belgesi, parası az (düşük gelirli) olanlar içindir. Bu belgeyle cüzi bir ücret karşılığında avukattan bilgi alabilirler. Salt danışmanlık hizmeti almanın yanı sıra, mahkeme dışında de temsil edilebilirsin (taleplerini sunmak, uzlaşmaya varmak vb.). Bunun için belirli gelir ve varlık limitleri vardır. Emekliler, işsizler, sosyal yardım alanlar veya Sığınmacılara Yardım Kanunu (Asylbewerberleistungsgesetz) uyarınca yardım alanlar bu şartı genellikle karşılıyorlar.
Normalde taksitsiz adli yardım alacak kişiler danışmanlık belgesi de alabilirler. Danışmanlık belgesiyle avukata gidersen en fazla 15 EUR ücret ödemen gerekecektir. Avukat kalan ücretleri devletten alır.
Danışmanlık yardımı başvurusu bir formla veya sözlü olarak yetkili yerel mahkemede yapılabilir. Ana ikametgahının bulunduğu bölgeden sorumlu yerel mahkeme senin için yargı yetkisine sahiptir.
Danışmanlık belgesi için başvurmak istiyorsan, hangi belgelere ihtiyacın olduğunu ve çalışma saatlerini öğrenmek için önceden yerel mahkemeyi araman yararlı olacaktır. Danışmanlık yardımı için başvuru formunu önceden doldurmalısın.
Formu burada bulabilirsin: https://justiz.de/service/formular/dateien/agI1.pdf
Form ve gerekli belgelerle birlikte hukuksal başvuru bürosuna git. Koşulların karşılanıp karşılanmadığı orada kontrol edilir. Sonuç olumluysa, sana bir danışmanlık yardım belgesi verilir. Danışmanlık belgesini alman genellikle 2 hafta sürer. Mahkeme, mahkeme dışı her konu için yalnızca bir kez danışmanlık belgesi düzenler. Yetkili yerel mahkemedeki danışmanlık yardımı prosedürü senin için ücretsizdir. Avukatla görüştükten sonra da danışmanlık yardımı için başvurulabilir. Ancak, başvurunun onaylanmama riski vardır. Bu durumda avukat masraflarını kendin ödemek zorunda kalırsın.
Başvuruda bulunmadan danışmanlık belgesinin verilip verilmeyeceğinden emin olmak istiyorsan, bunu bir adli yardım hesap makinesiyle hesaplayabilirsin:
Taksitsiz adli yardım alan herkes danışmanlık yardım belgesi de alabilir. Buna ek olarak, kişinin mahkeme dışı bir konuda ücretsiz danışmanlık/temsil imkanı da bulunmamalıdır (örneğin sendika, hukuksal koruma sigortası). Bir başka koşul ise, yetkili yerel mahkemenin aynı mesele için daha önce danışmanlık yardım belgesi vermemiş olması ya da danışmanlık yardım başvurusunu reddetmemiş olmasıdır.
Danışmanlık belgesi için nasıl başvurulur?
Yerel mahkemedeki hukuksal başvuru bürosunda danışmanlık belgesi için başvurmak istiyorsan, şu belgeleri sunmalısın:
Danışmanlık belgenin onaylanırsa, onunla avukata gidebilirsin. Prensip olarak, avukatlar danışmanlık yardım başvuruları onaylanan müvekkilleri kabul etmek zorundalar. Bununla birlikte, işi fazlaysa ya da müvekkilin davranışları iyi değilse, görevi reddedebilir. Randevu almadan önce, avukata danışmanlık belgenin olduğunu söyle.
İş mahkemelerindeki yargılama masrafları, avukatlık ücretleri (bir avukat atanmışsa) ve mahkeme masraflarından oluşmaktadır. Taraflar uzlaştırma duruşması sırasında bir uzlaşmaya varırsa veya dava dilekçeler verilmeden önce geri çekilirse, mahkeme masrafları oluşmaz ve her taraf kendi avukat ücretlerini üstlenir.
İş mahkemesindeki ilk duruşma, uzlaştırma duruşması olarak adlandırılır. Bu duruşmada mahkeme karar vermez. Uzlaştırma duruşmasında, çalışan ve işveren arasında bir anlaşmaya varılmaya çalışılır. Uzlaştırma duruşmasının yapılacağı gün, çalışan, işveren, avukatlar (varsa) ve hakim bir araya gelir.
Bu duruşma halka açıktır. Dava hakkında konuşulur ve uzlaşmaya varmaya çalışılır. Bu bir ödeme, çıkış tazminatının tutarı veya başka bir şey olabilir. Bir anlaşmaya varılırsa, ayrıntılar yazıya dökülür ve işverenle çalışana gönderilir. Bu şekilde uzlaşmaya varılırsa, dava kapanır.
İlk uzlaştırma duruşmasında uzlaşmaya varılmazsa, mahkeme gerek görürse ikinci bir uzlaştırma duruşması da düzenleyebilir. Yine uzlaşmaya varılmazsa, bir oda duruşması yapılır (birden fazla oda duruşması da olabilir). Bu aşamada hâlâ uzlaşmaya varılabilir. Uzlaşma gerçekleşmezse, iş mahkemesi bir karara varacaktır.
İlk derecede davayı kimin kazandığına bakılmaksızın her taraf kendi avukat ücretlerini üstlenir. Mahkeme masraflarını kaybeden taraf üstlendir. İkinci dereceden (Bölge İş Mahkemesi) itibaren, davayı kaybeden taraf, diğer tarafınki de dahil olmak üzere tüm masrafları üstlenmek zorundadır.
İş mahkemesi davalarındaki masraflar, ihtilaflı tutara göre hesaplanır. İhtilaflı tutar ne kadar yüksekse, masraflar da o kadar fazla olur. İş mahkemesi kararında ihtilaflı tutarı belirler. İhtilaflı tutar belirlendikten sonra, mahkeme masrafları ve avukatlık ücretleri hesaplanabilir. Mahkeme masrafları her zaman ancak karar verildikten sonra ödenir. Önden ödeme yapmak gerekmez.
Not: Masraflar veya mahkeme süreci hakkında soruların varsa, "Faire Integration" danışma merkezine başvur!
Adli yardım, düşük gelirli kişiler için yasal bir anlaşmazlıkta ortaya çıkan dava masrafları için kullanılan bir tür devlet kredisidir. Adli yardım, mahkemeye gitmek zorunda olan ancak masrafları karşılayamayan, parası az olan kişilere destek olmayı amaçlamaktadır. Bunlar genellikle emekliler, işsizler, sosyal yardım alanlar ve Sığınmacılara Yardım Kanunu (Asylbewerberleistungsgesetz) uyarınca yardım alanlardır. Sahip olunan varlıklar 5.000 EUR'dan az olmalıdır. Masraflar ancak yasal işlemin başarıya ulaşma ihtimali varsa karşılanır, yani hakim davayı kazanacağına inanmalıdır. Adli yardım genellikle davayı açan avukat tarafından talep edilir. Başvuru, dava açılmadan önce veya dava açıldıktan sonra yapılabilir. Başvuru sahibinin ekonomik olarak muhtaç olup olmadığı (parasının az olup olmadığı) kontrol edilir. Bu, "Kişisel ve ekonomik durum beyanı" ile belirlenir.
Adli yardım başvurun onaylanırsa, dava masraflarından muaf olursun. Mahkeme, adli yardım verildikten sonra 4 yıla kadar gelir durumunu (ne kadar kazandığını) kontrol edebilir. Davanın bitmesinden itibaren 4 yıl boyunca gelirinin 100 EUR'dan fazla artıp artmadığını iş mahkemesine bildirmek zorundasın.
Ayrıca, ikamet değişikliklerini de iş mahkemesine bildirmen gerekiyor. Dolayısıyla, davadan sonra daha fazla para kazanırsan, iş mahkemesi peşine düşebilir ve dava masraflarını senden isteyebilir. Adli yardımın taksitle, tamamen veya kısmen geri ödenmesi ya da hiç geri ödenmemesi söz konusu olabilir. Mahkeme ayrıca kendi inisiyatifiyle bazı kontroller yapabilir ve kişisel ve mali durumunu açıklamanı isteyebilir.
Not: İkinci derecede (temyizde) davayı kaybedersen, karşı tarafın avukat ücretlerini da ödemelisin. Bu masraflar adli yardım kapsamına dahil değildir.
İş mahkemesi nezdinde ilk derecede avukat bulundurmak zorunda değilsin. Uzlaştırma duruşmasına ve oda duruşmasına avukatsız olarak katılabilirsin. Meseleyle ilgilenmesi için avukat tutup tutmama kararı sana kalmıştır.
Avukatı tutmadan önce, hukuksal koruma sigortana (varsa) davayı üstlenip üstlenmeyeceklerini sor. Avukat davayı görüşmek üzere sana randevu verecektir. Randevuya giderken iş sözleşmesi, maaş bordroları ve tüm diğer ilgili belgeleri yanında götürmelisin. Avukat bu belgeleri kontrol edecektir. Buna dayanarak, avukat durumun mahkeme dışında mı yoksa mahkemede mi çözülmesi gerektiği konusunda öneride bulunabilir. İşverenle iletişime geçme, taleplerin formüle edilmesi ve başka mahkeme dışı netleştirmeler söz konusu olabilir. Avukat dava açmanı tavsiye ederse, seni mahkemede de temsil edecektir. Eğer uzlaşmaya gidilecekse, avukat sana eşlik edecek ve seni karşı tarafa karşı temsil edecektir. Sadece avukatlar değil, sendikalar gibi başka kişiler de iş mahkemesi nezdinde dava temsilcisi olarak kabul edilmektedir.
İş mahkemesi, işverenlerle çalışanlar arasında veya toplu sözleşme tarafları arasında ortaya çıkan anlaşmazlıklar gibi iş hukukuna ilişkin ihtilaflarla ilgilenir. İş mahkemesi, özel yargı yetkisine sahip bir hukuk mahkemesidir. Yetkili iş mahkemesinde dava açarak yasal işlem başlatılabilir. Herkes dava açabilir, fakat bu iş genellikle avukat tarafından yapılır.
Hukuksal koruma sigortası, hukuksal bir anlaşmazlığın masraflarını karşılayan bir sigortadır. Sigortaya her ay prim ödenir. Hukuksal bir ihtilaf meydana gelirse, sigorta masrafları karşılayabilir. Söz konusu sigortanın hangi masrafları karşılayacağını ve hangi hukuk alanlarını kapsadığına dikkat et. İş hukuku her zaman sigorta kapsamında değildir. Sigortanın söz konusu davayı karşılayıp karşılamayacağını netleştirmen iyi olur.
Daha fazla sorun varsa, Faire Integration danışma merkezinize başvur.
İş hukuku ile ilgili konulara dair föyleri, videoları ve broşürleri burada bulabilirsin.
İşten çıkarma, yarı zamanlı iş, sağlık sigortası ve daha birçok konuda açıklayıcı filmler
